वि.सं:
नेपाल संवत: ११४६ कछलागा सप्तमी - २२
सन् २००४ देखि, सरकारका तर्फबाट एचआईभीका साथ बाँचिरहेका व्यक्तिहरू (PLHIV) को जीवनरक्षा र कल्याण सुधार गर्नका लागि एआरटी केन्द्रहरूमार्फत निःशुल्क एन्टिरेटरोभाइरल (ARV) औषधि वितरण गर्दै आएको छ। सन् २०१७ मा, राष्ट्रिय एड्स तथा यौनरोग नियन्त्रण केन्द्र (NCASC) ले राष्ट्रिय एचआईभी परीक्षण तथा उपचार मार्गदर्शन अद्यावधिक गरेपछि डब्ल्यूएचओको “ट्रिट अल” (Treat All) नीति अंगीकार गरेको हो।
एचआईभीको परीक्षण र उपचारलाई सुदृढ बनाउन देशभर सीडी४ (CD4) र भाइरल लोड परीक्षण उपकरणहरू जडान गरिएका छन्, र स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई प्रभावकारी रूपमा उपचार, हेरचाह, र सहयोग सेवा प्रदान गर्न तालिम दिइएको छ। फेब्रुअरी २०१७ देखि नेपालले “टेस्ट एन्ड ट्रिट” (Test and Treat) दृष्टिकोण अपनाएको छ, जसलाई २०२२ को राष्ट्रिय एचआईभी परीक्षण तथा उपचार मार्गदर्शनले निर्देशन दिएको छ।
सीडी४ गणना सेवा तथा “एचआईभी तथा यौनरोग नियन्त्रण तथा व्यवस्थापन कार्यक्रम” सात जिल्लाका सात स्थानमा उपलब्ध छन्, र भाइरल लोड परीक्षण केन्द्रहरूको संख्या विस्तार गरी नौ स्थानमा पुर्याइएको छ। क्लिनिकली स्वस्थ सेवा प्रयोगकर्ताहरूका लागि बहु-मासिक औषधि वितरण (Multi-Month Dispensing, MMD) प्रणाली लागू गरिएको छ, जसको उद्देश्य सेवा प्रयोगकर्ता र प्रदायक दुवैका प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष खर्च घटाउने तथा उपचारमा निरन्तरता र हेरचाह सुधार गर्ने हो।
NCASC ले एचआईभी हेरचाह र एआरटी ट्र्याकिङ (DHIS2 Tracker, mHealth र Biometric) प्रणालीमार्फत संकलित तथ्यांकको प्रयोग गरी PLHIV बीचको MMD अवस्थाको व्यवस्थित अनुगमन र विश्लेषण गरेको छ। साथै, eLMIS प्रणाली पनि सबै एआरटी केन्द्रहरूमा विस्तार गरिएको छ ताकि वास्तविक समयमा औषधि तथा सामाग्री आपूर्तिको स्थिति ट्र्याक गर्न सकियोस्।